TEMA – Leysgangandi hundar: Tá tú møtir leysum hundum

Hundar samskifta sína millum við kropsmálið. Teir renna og fjasa tá teir hava hug at spæla, teir gera seg stórar og stara í eyguni tá teir eru hóttandi. Teir krúpa saman og gera seg lítlar, tá teir eru bangnir. Ein hundur, ið ikki er áhugaður í tí hann møtur, letur sum um hann ikki sær nakað, hyggur vekk og heldur róliga leiðina áfram. Hevur hann møguleika til tess, so gongur hann í ein boga útfrá ti, hann ikki hevur hug at møta.

Hesa vitan um samskiftið hjá hundum, kunnu vit brúka tá vit møta hundum. Er tú bangin fyri hundi, og tú tískil fer at renna undan ímeðan tú kanska roynir at rópa á hundin fyri at fáa hann burtur frá tær, skal tú rokna við, at hundurin beinanveg kemur rennandi aftaná tær. Orsøkin til at hundurin rennur aftaná tær eru mest sannlíkt hesar :

  • Hundurin heldur, at tú hevur hug at spæla, og tað sigur hann ikki nei takk til.
  • Hundurin er illur við teg, kanska tí hann meinar, at tú er inni á hansara økið, og vil skjótast gjørligt reka teg burtur av økinum.

Um tú rættir teg upp, og stillar teg at stæra í eyguni á einum hundi, tú møtir, kann tú eisini lættliga fáa trupulleikar. Er hundurin antin illur við, ella bangin fyri fólkið, kann hann síggja teg sum eina hóttan, ið hann noyðist at verja seg fyri. Alt eftir hvat tað er fyri ein hundur tú møtir, kann hetta enda við, at hundurin leggur á teg.

Um tú hinvegin roynir at verða rólig/ur og letur sum um tú ikki sær hundin, er minst møguleiki fyri, at hundurin ger tær nakað. Um tú kemur í ta støðu, at ein illur hundur kemur ímóti tær, so hygg burtur, vend síðuna til og royn at ganga burtur frá hundinum so róliga sum gjørligt.
At verða róligur, tá ein møtir tí, ein er mest bangin fyri, er sjálvandi lættari sagt enn gjørt. Eini onnur ráð, sum ikki hava so nógv við samskiftið við hundar at gera er, at fara innum nærmastu hurð ella portur, og síðani fáa fatur á løgregluni.

Hending frá veruleikanum

“Konan og eg vóru gongurtúr í býnum, við báðum hundunum hjá okkum. Vit høvdu hvør sín hund og báðir vóru, sum altíð, í bandið. Brádliga leypur ein leysur hundur á hundin, sum konan leiður. Hundurin er gamal, 14 ár, og hann fekk ikki vart seg. Hetta fekk tó ikki leysa hundin at gevast. Fólk á staðnum royndu sum frægast at hjálpa til. Tá ein góð løta var farin, kemur eigarin hjá leysa hundinum endiliga og eftir mikið stríð og strev fær hon hundin við sær”

TEMA – Leysgangandi hundar:

Tá tú møtir leysum hundum

Støðan í dag

FcH í Góðan morgun Føroyar

Hundaótti

Um tú gongur túr við tínum egna hundi í bandið, og tú møtir einum leysum hundi, er søgan ein heilt onnur. Hóast tín hundur kann verða væl vandur við at møta øðrum hundum tá tit ganga túr, so skal ikki so nógv til, fyrrenn tú fær trupulleikar av leysa hundinum.

Er leysi hundurin ágangandi og kemur ov nær tínum hundi, sum jú er í bandið, so kann tín hundur lættliga síggja leysa hundin sum ein hóttan, hann noyðist at verja seg ímótið. Og tað skal ikki nógv til, áðrenn hundarnir fara at berjast.

Kemur tú í hesa støðu, so royn at hava tín egna hund í heilt stuttum bandið, tryggja tær at hann ikki sleppur úr hálsbandinum ella selanum. Royn at halda teg í millum báðar hundarnar, og ger alt tað tú kann, fyri at halda leysa hundinum burtur frá tínum hundi. Um tú hevur møguleika til tað, so royn og slepp tær innum nærmastu hurð ella nærmasta portur.

Vit viðmæla ikki fólkið, at verða harðlig við hundar, men í slíkum førum kann verða neyðugt at verða harðligur við leysa hundin.

Hevur tú ein lítlan hund, og er leysi hundurin stórur, so tak lítla hundin upp í føvningin og royn at verja hann so væl tú kann.

Hugsa fyrst og fremst um tín hund, og ger alt tú kann fyri at fyribyrgja at tín hundur endar í einum slíkum bardaga.

Er tú heppin, og sær leysa hundin áðrenn hann kemur ov nær, so broyt kós, og gang so róliga sum gjørligt, burtur frá leysa hundinum.

Leggjast skal kanska afturat, at um ein hundur er havdur í eini sokallaðari “flexi línu” (te. eitt plastik handtak við longum bandi í) kann hann verða til næstan líka stóran ampa, sum ein leysur hundur, um hundurin sleppur at hála alt bandi úr hondtakinum, hvørjaferð hann hevur hug at fara nær til eitthvørt hann møtur.

Hending frá veruleikanum

“havi altíð hundin í bandi, tá eg fari út um mítt egna matrikkul – og sunnudagin hendi tað, ið ikki eigur at henda møtti einum stórum leysgangandi hundi har eigarin ikki gjørdi nakra roynd at rópa hundin til sín. Eg bleiv bangin og hugsaði, hvat geri eg um nú mín stóri, sterki golden følir seg hóttan og blívur agressivur – mín hundur byrjaði at hála í reimina og eg var næstan ikki ment at halda honum, so eg valdi at steðga upp og bíða til hin hundurin kom heilt til okkara. Teir snoddaðu og mólu runt um hvønn annan og so kom eigarin yvir og segði líka frekt við meg ” hvør gongur túr við hvørjum” Plagi ikki at øsa meg inn á fólk, eg ikki kenni, men tá bleiv eg ill og spurdi heltur knottin, um hann ikki visti, at mann skuldi hava hundin í bandi og at hetta var ein sera óheppin støða? Eg fekk mín túr oyðlagdan av hesum og maðurin sum átti leysgangandi hundin bleiv møttur av eini “illari” konu sum hann kundi verið sloppin undan at møtt, um hann bara helt sínar skyldur og hevði hundin í bandi – men tíbetur blivu hundarnir ikki illir, um tað hevði hent veit eg ikki hvussu tað hevði endað ”